روش اجرایی استاندارسازی نظام آراستگی محیط کار
- هدف:
ارائه روالی به منظور شفاف سازی مراحل استاندارد سازی و معرفی استانداردهای کلی و مشترک در مجموعههای —- است. همچنین شناسایی المانهایی که در —- قابلیت مشترک سازی را داشته باشند و ارائه مدل مشترک استاندارد برای آنها میباشد.
- دامنه کاربرد:
این دستورالعمل در کلیه سازمانها و شرکتهای تابعه، مناطق و ستاد —- کاربرد دارد.
- تعاریف و مفاهیم:
کلیه لغات و اصطلاحات گویا بوده و نیاز به تعریف ندارد.
- مسئولیتها:
ابلاغ و نظارت عالیه بر عهده دبیرخانه نظام آراستگی محیط کار —- مستقر در گروه بهبود روشهای معاونت برنامه ریزی و توسعه، مسئولیت نظارت برحسن اجرای این روش اجرایی، در کلیه واحدها بر عهده کارگروه آراستگی است. مسئولیت اجرای استانداردها در کلیه واحدها به عهده کارکنان و نماینده واحدها میباشد.
- شرح روش:
برخی از استانداردهای نظام آراستگی که در مجموعههای —- قابلیت یکپارچهسازی دارد به تفصیل در عناصر ذیل آمده است. کمیتههای تعالی در هر یک از مجموعهها میتوانند در سایر حوزهها، استانداردهایی از این قبیل را لازم الاجرا نمایند. درصورتیکه این استانداردها قابلیت تعمیم به سایر مجموعههای —- داشته باشد، کارشناس آراستگی میتواند ضمن پیشنهاد آن طی روند مصوب نظام پیشنهادها به دبیرخانه نظام آراستگی، از امتیازات ویژهای مطابق روش اجرایی نظام انگیزشی به شماره PR-102-301 برخوردار شوند. همچنین با اجرای این روش اجرایی باید نتایج مطلوبی که درطی اجرای نظام آراستگی در کل مجموعه —– بدست آمده، حفظ گردیده ویا تجربیات خوب هر یک از واحدها به واحدهای دیگر منتقل شود.
۵-۱- فضای کار:
عدم تناسب فضا و محیط کار، علاوه بر آنکه شوق و علاقه و روحیه کار کردن را از میان میبرد، در برخی از مواقع ممکن است سوانح و حوادث ناگواری را نیز در محیط کار به وجود آورد، در مورد اینکه فضای لازم برای هر یک از کارکنان چه میزان باشد، با توجه به نوع کار، وظایف و مسئولیتهای محوله و انواع مشاغل فضای کار تفاوت خواهد کرد.
البته باید توجه داشت که تجدید نظر در کیفیت فضا و مکان و نحوه استقرار وسایل ، یک فعالیت مستمر به شمار میرود. بسیاری از مسئولان تصور میکنند که تغییر در وضع جا و مکان و نحوه استقرار تجهیزات منحصراً منوط به تغییر فعالیت سازمان یا گسترش و کاهش آن و تغییر در زمینه فعالیتها و ماموریتهای سازمان میباشد، در صورتی که تجدید نظر در فضا و مکان و نحوه استقرار وسایل، باید از دید تامین حداکثر رفاه کارکنان و تسهیل در جریان کارها مورد توجه قرار گیرد. بدیهی است اگر منظور از تجدید نظر در فضا و مکان حصول به هدفهای فوق باشد، در آن صورت مساله از صورت یک فعالیت اتفاقی و گاه به گاه خارج شده و جنبه تداوم و استمرار به وجود خواهد آمد. به اختصار مواردی که لازم است در نحوه تخصیص فضا و مکان در یک سازمان تجدید نظر به عمل آید عبارتند از:
- به هنگام افزایش یا کاهش تعداد کارکنان
- در مواردی که شیوهها و روشهای جدید در کار اعمال میشود.
- وقتی که در انجام فعالیتهای سازمان در محلهای به خصوص تراکم غیر منطقی مشاهده میشود.
- وقتی که کارکنان یک واحد از وضع نور، تهویه، گرما و سرمای زیاد یا کم شکایت میکنند.
- در مواردی که رفت و آمدکارکنان در محیط کار دستخوش ازدحام یا اشکال میشود.
- هنگامی که ابزار جدیدی جایگزین وسایل قبلی میشود.
- در مواقعی که سازمان گسترش مییابد، یا در زمینه جدیدی شروع به فعالیت میکند.
دفتر سیستمها و روشهای امور اداری و استخدامی کشور پس از تحقیقات مفصل ضوابطی به نحوه محاسبه جا و مکان مورد نیاز وزارتخانهها و موسسات دولتی تدوین کرده است که ذیلا ملاحظه می شود.
۵-۱-۱- ضوابط مربوط به نحوه محاسبه جا و مکان کارکنان:
هر یک از کارشناسان دفتر سیستمها و روشها با در نظر گرفتن ضوابط زیر، تقاضاهای وزارتخانه ها و موسسات دولتی اعم از مشمول و غیر مشمول را مد نظر قرار می دهند.
الف ) اتاقهای انفرادی و تک نفره
جدول ۱- مساحت اتاقهای انفرادی
ردیف | عنوان پست | مساحت اتاق |
۱ | مدیرعامل | ۷۰ متر مربع ( اتاق ۳۰ متر مربع + اتاق کنفرانس ۴۰ متر مربع |
۲ | معاون مدیر عامل – مدیرکل – رئیس اداره کل | ۵۰ متر مربع ( اتاق کار ۲۵ مترمربع + اتاق کنفرانس ۲۵ مترمربع) |
۳ | معاون مدیر کل – مدیر – اعضای هیات مدیره | ۲۰-۱۵ متر مربع |
۴ | معاون مدیر – رئیس اداره – رئیس قسمت | ۱۵-۱۲-متر مربع |
بنا بر ضرورت، مشاغلی که به لحاظ طبع کار لازم است دارای اتاق انفرادی باشند، غیر از مشاغل فوق الذکر، تعیین و برای آنها اتاق انفرادی در نظر خواهند گرفت.
ب ) اتاقهای چند نفره:
جدول ۲- مساحت اتاقهای چند نفره
ردیف | عنوان پست | مساحت اتاق | |||
کارشناس اول | کارشناس دوم | کارشناس سوم | کارشناس چهارم | ||
۱ | کارشناس – معاون اداره – معاون قسمت | ۹ مترمربع | ۶ مترمربع | ۹ متر مربع | ۶ مترمربع |
جدول ۳- مساحت اتاق چند نفره ( کارمندان )
ردیف | عنوان پست | مساحت اتاق | |||
کارمند اول | کارمند دوم | کارمند سوم | کارمند چهارم | ||
۱ | کارمندان اداری و دفتری
( مسئول ، متصدی ، حسابدار ، کارگزین ، بایگان و امثالهم ) |
۵/۷ مترمربع | ۵ مترمربع | ۵/۷ متر مربع | ۵ مترمربع |
جدول ۴- مساحت اتاق ماشین نویس
ردیف | عنوان پست | مساحت اتاق |
۱ | ماشین نویس | ۶ مترمربع |
۵-۱-۲- سایر نیازمندیهای مکانی:
- پارکینگ: با توجه به تعداد اتومبیلها (فضا برای پارکینگ اتومبیل، طبق ضابطه —- ۱۵ متر مربع میباشد).
- رستوران: با توجه به میزان سرویس دهی
- انبار: برای هر مدیریتکل یا مدیریت یک اتاق (برای ادارات کل امور مالی و کارگزینی ۲ اتاق و با توجه به بایگانیهای جاری، نیمه راکد و راکد)
- بایگانی: برای هر مدیریت کل یا مدیریت یک اتاق (برای ادارات کل امور مالی و کارگزینی ۲ اتاق و با توجه به بایگانیهای جاری، نیمه راکد و راکد)
- کتابخانه: با توجه به تعداد کتابها
- اتاق انتظار برای مدیران عامل، مدیران و معاونین
- اتاق منشیهای مدیر عامل، معاونین، رؤسا و غیره
- اتاق برای استقرار رانندگان با توجه به تعداد رانندگان(نقلیه)
- اتاق برای استقرار نگهبانان و …
- اتاق برای استقرار کارگران فنی مقیم با توجه به تعداد
- انبار برای ملزومات مصرفی با توجه به میزان ملزومات مصرفی
- انبار برای وسایل و لوازم اسقاط با توجه به میزان وسایل و لوازم اسقاط
- فروشگاه تعاونی با توجه به میزان گسترش سرویسدهی
- تالار اجتماعات با توجه به ظرفیت مورد نیاز
- تلفخانه با توجه به تعداد تلفنچیها
- اتاق برای کارهای زیراکس و فتوکپی با توجه به حجم کار
- سرویسهای بهداشتی مجزا و تفکیک شده برای آقایان و بانوان
- وسایل و تجهیزات
استفاده از وسایل و تجهیزات در محیط کار از قبیل میز، صندلی، مبل، تلفن و امثالهم (منظور وسایل و تجهیزات اداری میباشند بدون اینکه محدود به این موارد شوند)، با توان مالی و فضای مورد استفاده و شکل ساختمانهای مورد بهرهبرداری واحدهای سازمان ارتباط پیدا میکند، لیکن در انتخاب، تخصص و کاربرد وسایل و تجهیزات باید نکات زیر مورد توجه قرار گیرد:
- لازم است از وسایل موجود حداکثر استفاده به عمل آید و حتی المقدور از ایجاد و صرف هزینه برای خرید وسائل و اثاث جدید خودداری گردد. در عین حال باید به کیفیت وسایل و تجهیزات عنایت کافی مبذول شود و در صورت فرسودگی و از کار افتادگی فورا از رده خارج شوند.
- ابزاری که در دسترس هر کارمند در هر شغلی قرار داده شده است، باید دقیقا با احتیاجات شغلی او تطبیق داده شود تا به این وسیله لزوم استفاده از انواع ابزار و وسایل مورد نظر محقق شود.
- در استقرار وسایل و تجهیزات اداری همواره باید فضای کافی در نظر گرفته شود تا آنکه دسترسی به آنها بی اشکال بوده و حرکت و تردد کارکنان بدون ایجاد ناراحتی صورت پذیرد.
- تجهیزات سنگین وزن در طبقات پایین تر در کنار دیوارها یا ستون ها مستقر شود.
- حتی المقدور سعی شود از طریق بررسیهای مداوم، وسایل و تجهیزات اضافی و بلا استفاده از محیط کار دور گردد و این گونه وسایل و تجهیزات به انبار تحویل داده شود.
- در محیط کار به تعداد کافی سرویسهای عمومی از قبیل دستشویی، صابون، حوله ، آب سرد کن و غیره پیش بینی شود تا به این وسیله از رفت و آمد غیر ضروری و غیبت های طولانی کارکنان در ساعات کار جلوگیری شود. برای تقویت حس وقت شناسی و توجه به ارزش زمان، لازم است ساعت دیواری به میزان مورد نیاز تهیه و در معرض دید کارکنان در محل کار نصب شود، به نحوی که هر یک از کارکنان بتواند برنامه کار خود را براساس ساعت تنظیم کند.
- تا جایی که امکان پذیر است لازم است وسایل و تجیهزات بر مبنای بررسیهای دقیق و همه جانبه از نظر سطوح و احتیاجات مسئولان استفاده کننده، استاندارد و یکنواخت و یکدست شوند. این امر باعث محدود شدن تنوع وسایل و تجهیزات مورد استفاده میشود و در امر خرید، انبارداری و نگهداری آنها نیز سهولت ایجاد میگردد و علاوه برآن به خاطر جلوگیری از اعمال سلیقه، اعمال نفوذ، تجمل پرستی و نظرات شخصی مسئولان، موجب خودداری از اسراف و ریخت و پاش در سازمان شده و توقعات و انتظارات بیهوده در ردههای مختلف کم میشود و در نتیجه هزینههای مربوطه تقلیل مییابد.
تبصره: با توجه به آمار بدست آمده از تجهیزات اداری در هر مجموعه ،کارگروه آراستگی موظف است برای یکپارچه نمودن وسایل و لوازم، استانداردی جهت خرید تجهیزات جدید استخراج و پس از تصویب کمیته تعالی مجموعه، به تدارکات اعلام نماید.
- وجود برخی اقلام از قبیل رادیو (به جزء روابط عمومی)، یخچال و … در سازمان ممنوع است.
- وجود زیرکیسی اجباری است و کارگروه اجرایی و کارشناس آراستگی موظفند با هماهنگی و تصویب کمیته تعالی نسبت به خرید و تجهیز واحدها به این وسیله اقدامات لازم را مبذول دارند.
۵-۲-۱- چیدمان میزها در قسمتهای اداری و استاندارد چیدمان وسایل روی میز
در قسمتهای اداری بهتر است میزها به گونه ای چیده شده باشند که تا حد امکان صورت افراد در قسمت رو به روی یکدیگر نباشد، این امر موجب افزایش تمرکز حواس افراد و افزایش کارایی آنها میگردد علاوه بر این باید افراد مستقر در یک قسمت به گونهای قرار گرفته باشند که در صورت ورود یک نفر به سادگی متوجه حضور وی شوند، یعنی بهتر است روی افراد به سمت درب ورودی باشد، این امر موجب افزایش تکریم ارباب رجوع میگردد.
کارگروه آراستگی می تواند رنگ وسایل هر قسمت، طرح آنها و نحوه قرار گیری آنها را استاندارد سازی کنند، از دیگر مواردی که در این قسمت باید انجام گیرد، مجاز نبودن افراد در قرار دادن عکس و ورق در زیر شیشه میز خود، یکسان بودن طرح و رنگ کلیه میزها در قسمتها، وجود بست بر سیم های پشت کامپیوتر میباشد.
همچنین ضروری است، طبقات کازیه ها برای عدم جمع شدن ورق و کارهای کارمندان به سه قسمت ورودی، خروجی و در دست اقدام تقسیم بندی گردند، بدین شکل کارمندان کارهای رسیده را مشاهده کرده و کارهای انجام شده توسط کارمند و یا منشی قسمت می توانند سریعا به قسمت مربوطه ارسال گردند. قابل به ذکر است، وجود تنها یک کازیه بر روی میز مجاز بوده که دارای حداکثر سه طبقه باشد. اگر در مواردی خاص نیاز به افزایش طبقات و یا تغییر نام طبقات کازیه باشد، افراد موظفند مراتب را به اطلاع نماینده آراستگی واحد خود رسانده و او نیز در کارگروه آراستگی مطرح نماید. کارگروه پس از بررسی در صورت تصویب مورد مذکور نحوه تغییرات را طی اجازه نامهای رسمی به وی ابلاغ میدارد.
همچنین در مرحله استانداردسازی باید پس تهیه تابلو شناسایی افراد که مشخصات آنها همراه با تخصصشان بر روی آن درج شده است، بر روی میز آنها قرار داده شود. این تابلو شناسایی دارای کد QR ابلاغی از سمت دبیرخانه که مخصوص هر فرد است، میباشد. طرح و رنگ این تابلو طی نامهای رسمی از سمت دبیرخانه ابلاغ میگردد.
در ادامه موارد ذکر شده نمونه استانداردهایی میباشند که در سازمانها استفاده شده است و در این قسمت فقط جهت ارائه مثالهایی از الگوهای استاندارد سازی بیان شده است، بنابراین کارگروههای اجرایی آراستگی می توانند عیناً این موارد را در مجموعه خود اجرایی نموده ویا از این استانداردها الگو گرفته و استانداردهایی را متناسب با مجموعه خود در این راستا وضع کنند و با هماهنگی دبیرخانه نظام آراستگی نسبت به اجرایی کردن آن اقدام نماید.
ضمناً المانهایی که قابلیت یکپارچهسازی در کل مجموعه—- داشته باشد، متعاقباً طرح آنها توسط دبیرخانه ابلاغ میگردد.
- استاندارد نور در محیط کاری
نور و روشنایی یکی از مهمترین مباحث محیط فیزیکی کار را تشکیل می دهد. از نور نه تنها برای رویت اشیاء و انجام کارها، که از آن به عنوان عاملی برای ایجاد یک محیط کار مطبوع و دلپذیر استفاده می شود. وجود نور برای رویت اشیاء و انجام کارها الزامی است، لکن ایجاد یک محیط کار مطبوع و جاذب به نحوی که کارکنان را تشویق و ترغیب به کار کند، از خصوصیت تعبیه صحیح نور و روشنایی میباشد.
تحقیقات و آزمایش هایی که در زمینه چگونگی عکس العمل انسان در مقابل نور و میزان مطلوب آن برای انجام امور مختلف صورت گرفته است نشان میدهد که وقتی میزان نور در محیط کار مناسب و مطلوب باشد، اجسام سریعتر و دقیقتر و با وضوح و روشنی بیشتری دیده میشوند و به این منظور انرژی کمتری صرف رویت اشیاء می شود.
جدول ۵- استاندارد نور در محیط های کار مختلف
ردیف | ماهیت کار | میزان نور بر حسب لوکس |
۱٫ | طراحی انواع نقشههایی که مستلزم دقایق و جزئیات است، محاسبات مختلف فنی | ۲۲۲۰ |
۲٫ | محاسبات ماشینی، نقشهکشی یا مقیاس درشت و تقریبی (ترسیم کروکی و مطالعه دقیق مطالب دست نویس،کارهای دستی ظریف) | ۱۶۶۵ |
۳٫ | کارهای اداری معمولی یا مطالعات روزمره، مطالعه یا نگارش مطالب دست نویس مدادی یا یا نوشته شده روی کاغذهای نامرغوب، کار با ماشین های دقیق و ظریف | ۱۱۱۰ |
۴٫ | مطالعه یا نگارش مطالب دست نوشت جوهری یا نوشته شده با مداد پررنگ بر روی کاغذدارای کیفیت بالا، کار با ماشینهای سنگین | ۷۷۷ |
۵٫ | انجام امور و عملیاتی که احتیاج به دقت و موشکافی زیاد نداشته و طول مدت انجام آنها زیاد نیست (نظیر انبار داری) | ۲۳۵ |
۶٫ | دالانها و راهروها ، آسانسورها و راه پلهها | ۲۲۲ |
البته از آنجا که معیارهای ذکر شده با فرض یک سرعت کار ثابت و منحصرا برای چشمهای دارای دید طبیعی تعیین شده است، بنابراین لازم است با احتیاط مورد استفاده قرار گرفته و احتمالا با توجه به خصوصیات جسمانی کارکنان واحد مورد نظر، در آن جرح و تعدیل لازم به عمل آید، لازم به توجه است که مقدار نور مورد نیاز در کارها با افزایش سن نیز اضافه می شود.
برای اینکه از سیستم روشنایی موجود در یک سازمان حداکثر استفاده به عمل آید، ضروری است به نکات زیر توجه شود:
- حتی المقدور از نور مهتابی ( فلورسنت ) استفاده شود، زیرا لامپهای مهتابی با مصرف برق یکسان، سه تا چهار برابر لامپهای معمولی روشنایی میدهند. ضمنا عمر لامپهای معمولی بسته به نوع آنها ۷۵۰، ۱۰۰۰ ، ۲۰۰۰ ساعت، در صورتی که لامپهای مهتابی از ۹۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ ساعت عمر میکنند.
- لامپها باید امتحان و معاینه شوند، لامپها (اعم از معمولی یا فلورسنت) هر چه از عمرشان بگذرد، روشنایی آنها کمتر می شود. بنابراین تصمیم به موقع در مورد تعویض لامپهایی که هنوز نسوختهاند به برقراری میزان نور مطلوب کمک میکند.
- حبابها و لوسترها باید تمیز نگاه داشته شوند، حبابها و لوسترهای کثیف تا ۲۵ %از میزان نوردهی لامپهای مربوطه میکاهد. طبق یک برنامه زمانی حبابها و لوسترها باید به موقع تمیز شوند.
- برای دیوارها و سقف ها حتی المقدور باید از رنگهای روشن استفاده شود، استفاده از وسایل تیره رنگ در اتاقها و سالن ها باعث انعکاس نور و ایجاد زنندگی میشود. در صورتی که با بهره گیری از تضاد مناسب رنگها محیط دلپذیر ایجاد می شود و به افزایش کارایی کارکنان کمک میکند.
- چراغهای زاید باید خاموش شوند، براساس برآوردی که شده است، مصرف جاری برق را می توان از طریق خاموش کردن چراغ های غیر ضروری از ۵ تا ۱۵ درصد کاهش داد. معمولا در اتاق های انفرادی و دفاتر شخصی مصرف غیر ضروری برق بیشتر دیده میشود. این نکته همواره باید به کارکنان گوشزد شود که مصرف غیر ضروری برق هزینه اضافی به بار میآورد.
- استاندارد نظافت و پاکسازی و زیباسازی
هدف از این استاندارد ایجاد محیطی پاکیزه و بهداشتی جهت استفاده کارکنان میباشد. استاندارد نظافت شامل الفاظی نظیر رفع آلودگی، پاکسازی محیط، زیبا سازی و نظافت محیط میباشد که منظور از رفع آلودگی، زدودن گرد و غبار، صدا، مواد شیمیایی و حشرات و منظور از پاکسازی، مرتب و طبقه بندی نمودن کلیه اشیاء و ابزار مورد استفاده و منظور از زیبا سازی، استفاده از گلدانها و تابلوهای مناسب و منظور از نظافت محیط، تمیز کردن ابزار و دستگاهها و کف سالنها و میزها و غیره میباشد.
پاکسازی محیط شامل مفاهیمی از قبیل نظافت محیط، رفع آلودگی و زیباسازی میشود که منظور از نظافت محیط تمیز کردن میزهای کار، کلیه ابزارها و دستگاهها، کف سالنها و تمامی مناطق و تجهیزاتی است که کارگر و کارمند از آن استفاده مینمایند. بدین منظور واحد خدمات عمومی، مطابق روش اجرایی نظافت و پاکیزگی به شماره PR-102-306 و دستورالعمل واحد خدمات به شماره IN-102-302 عمل مینمایند.
زیبا سازی به مفهوم استقرار تابلوها ، گلدانها و هر نوع دکور زیبا و متناسب در محیط کار نیز میباشد.
- تهویه
منظور از تهویه در ادارات و محیطهای کار عبارت است از بهبود کیفیت هوای داخل این گونه محلها از نظر درجه حرارت، میزان رطوبت، جریان هوا و احیانا تصفیه مواد مضر موجود در هوا به این ترتیب تهویه یا تصفیه هوا تمهیدی است که با استفاده از آن درجه حرارت، رطوبت، میزان گردش و کیفیت هوا در محیطهای سربسته برای راحتی افراد کنترل میشود. دما و رطوبت، آسایش و راحتی افراد را تحت تاثیر قرارمیدهد و ممکن است تاثیر مخربی روی بهرهوری داشته باشد. هدف از چنین کاری آن است که کارکنان از تغییرات درجه هوا دچار ناراحتی نشوند و درجه حرارت و رطوبت هوا همواره متناسب با نیازهای فصل بوده و جریان هوای سالم در محیط کار تضمین شود. بطور متوسط در تابستان حرارت۲۶-۵/۲۲ درجه سانتیگراد ورطوبت نسبی ۷۰-۳۰% و در زمستان حرارت ۲۴- ۵/۲۰ درجه سانتیگراد ورطوبت نسبی ۶۰-۳۰% توصیه میشود.یکی از راههای کنترل دما در محیطهای اداری استفاده از وسایل گرمایشی وسرمایشی مناسب میباشد.
- فضای سبز
وجود فضای سبز در محیط کار اعم از فضای سبز خارج از محوطه کاری ، فضای سبز داخل مجموعه، فضای سبز در داخل راهروها و در اتاقهای کاری میتواند در زیباسازی و حفظ آرامش در محیط کاربسیار موثر باشد .همچنین کار در یک محیط سبز باعث ایجاد روحیه با نشاط و فعال در کارکنان میشود. لذا توصیه میشود تا از گلدانهای طبیعی در محیط کار استفاده گردد. برای استفاده از فضای سبز در محیط کار لازم است نکات زیر رعایت گردد.
- استفاده از گلدانهای سبز و کنترل آبیاری آنها
- استفاده از جا گلدانی و زیر گلدانی مناسب با دکوراسیون محیط
- مراقبت از گلها و پیرایش آنها و برداشتن برگ های زرد و خشکیده
- قراردادن گلدانها در محل های مناسب به گونه ای که مانع تردد آسان افراد نگردد.
- استاندارد صدا در محیط کار
سروصدا در محیط کار همان صداهای ناخواسته میباشد که بهداشت عمومی، رفاه، راحتی و آسایش زندگی انسان و یا محیط اطراف اودر اثر آن تحت تاثیرقرار میگیرد. ایجاد کری، تغییرات نامطلوب فیزیولوژیکی، ناراحتی روانی،کاهش راندمان کار و بالاخره مزاحمت در مکالمه ودرک از جمله اثرات سروصدا میباشد.
جدول ۶- الزامات صدای قابل قبول بر حسب دسی بل
محل | حد مطلوب صوت برحسب دسی بل | حداکثر تراز صوت برحسب دسی بل |
تالار سخنرانی | ۳۰- ۲۵ | ۴۵-۳۰ |
کتابخانه | ۴۰-۳۰ | ۴۵-۴۰ |
ادارات خصوصی | ۴۰-۳۰ | ۴۵-۴۰ |
اتاق کنفرانس کوچک | ۳۵-۲۵ | ۴۰-۳۵ |
ادارات عمومی | ۵۰-۳۵ | ۶۰-۵۵ |
رستورانها | ۴۵-۳۵ | ۵۰ |