نام کتاب: سیستم و مدل هفت سین آراستگی (۷s)

انتشارات مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران

سال چاپ: ۱۳۹۵

تیراژ:۱۰۰۰

نوبت چاپ: اول

 سرفصل مطالب

 فصل اول: تاریخچه آراستگی و ساماندهی

 فصل دوم: ۵s چیست؟

 فصل سوم: معرفی سیستم و مدل هفت سین آراستگی

 فصل چهارم : نقش ۷s در استانداردهای مدیریتی

 فصل پنجم: فرایند ۵s و نظام نامه و دستورالعمل و متدها

فصل ششم: مدل اجرایی و ارکان و تشکیلات اجرایی۷s

فصل هفتم: ابزار و روشهای ساده استقرار سیستم ۷s و مثال های اجرایی هفت سین آراستگی

فصل هشتم: ممیزی ۷s  در قالب سیستم‌های مدیریت یکپارچه

فصل نهم: ساختار زیر سیستم‌های انگیزشی در اجرای ۷s

فصل دهم: مشکلات اجرایی در استقرار نظام آراستگی و راهکارهای اجرایی آن

مقدمه ناشر

 از ابتدای دهه ۶۰ تاکنون از طرف افراد و سازمان‌ها و… استانداردها و سیستم‌ها و تکنیکهای بسیاری به جامعه صنعتی و خدماتی معرفی شده‌اند. این موارد که اغلب بر اساس الگوی کشورهای صنعتی شرق و غرب دنیا می‌باشند برای مدتی موضوع بحث در سازمانها بوده و هر یک به اندازه شایستگی سازمان و مشاور اجرایی منشا اثر مثبت بوده‌اند. اما نکته بسیار مهم اینکه این گروه‌ها کمتر با ساختارهای فرهنگی و نیازهای واقعی سازمانها در کشور ما مطابقت داده شده و سپس بازنگری و بومی سازی شده‌‎اند به همین دلیل اغلب آنها یا در اجرا با مشکل مواجه شده‌اند یا پس از اجرا در حفظ و نگهداری دچار فراز و نشیبهای متعدد شده و اغلب به تعطیلی کشیده شده‌اند.

از طرف دیگر مشاورانی که خود تجربیات اجرایی را در طی سال‌ها فعالیت در سازمانهای تولیدی و خدماتی کسب نکرده‌اند نمی‌تواند راهنمای خوبی برای مدیران و کارکنان سازمانهای متقاضی اجرایی این مدلها باشند؛ بنابراین در اختیار داشتن مدل‌های بومی سازی شده و نیز مشاوران با تجربه اجرایی می‌تواند بهترین راهکار برای بازنگری زیرساخت‌ها و توسعه سازمانها باشد. دکتر صادقی فرد از سال ۱۳۵۹ تا کنون در رده‌های کار گروه فنی، سرپرست کارگاه، سرپرست تولید، مدیر گروه، مدیرعامل، مشاور و مدرس دانشگاه، ممیز، ارزیاب جایزه ملی، مولف و… فعالیت‌های اجرایی داشته است. حاصل تجربیات و دانش خود به خصوص از نظام آراستگی را در قالب یک مدل و سیستم کاملاً بومی سازی شده به نام هفت سین آراستگی طراحی و به جامعه ارائه نموده است.

 این مدل از سیستم در کلیه سازمانهای تولیدی و خدماتی قابل اجرا و فوق العاده اثر بخش می‌باشد. با توجه به اهمیت موضوع مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران در راستای رسالت آموزشی، پژوهشی و مشاوره خود کتاب حاضر را که در برگیرنده مدل بومی آراستگی سازمانی است به مدیران و کارشناسان سازمانهای تولیدی و خدماتی کشور (اعم از دولتی و خصوصی) و ممیزها و ارزیاب‌های سیستمهای مدیریتی تقدیم می‌دارد.

در پایان از جناب آقای دکتر صادقی فرد که به تالیف این اثر مهم اهتمام ورزیده‌اند تشکر و قدردانی می‌نماید.

مقدمه طراح مدل و مولف کتاب

 اجرای سیستم‌های مدیریت در سازمانهای تولیدی و خدماتی با هدف ارتقاء شرایط عمومی تخصصی سازمان توسط مدیران ارشد در الویت قرار می‌گیرد. با توجه به تعدد و تنوع سیستمهای مدیریت و کاربرد آنها و بخش خصوصی برخی از افراد آگاه و ناآگاه به اجرای هر یک از سیستمها، انتخاب سیستم مورد‌نظر برای سازمان‌ها اغلب توام با سعی و خطاهایی خواهد بود که سرمایه‌های سازمان‌ها را به هدر می‌دهد. در چنین شرایطی برای کلیه سازمانهای تولیدی و خدماتی توسعه یافته و یا در حال توسعه اجرای سیستمهای زیرساختی بسیار مهم و دارای اولویت اول است که از بین این سیستمها نظام آراستگی از کلیه سیستمهای مشابه قوی تر بوده و به صورت یک اولویت مهم و پیش نیاز سایر موارد و سیستم‌های مدیریتی می‌باشد.

 با اجرای ۵s در هر سازمانی شرایط اولیه لازم برای طرح ریزی و استقرار کلیه سیستمهای نرم افزاری و سخت افزاری و مدیریتی فراهم می‌گردد و مدیریت ارشد سازمان با اطمینان از اینکه شرایط اولیه مورد نیاز در سازمان شکل گرفته است برای اجرای اقدامات تکمیلی تصمیم گیری می‌نماید. در این کتاب به منظور انتقال صحیح و کامل مطالب و به خصوص مفاهیم مربوط به نظام آراستگی ۵s با هفت سین آراستگی ۷s مقایسه شده که این مورد برای تحلیل مطالب از دیدگاه‌های مختلف و ارتباط بین مفاهیم و کاربرد آنها بسیار مفید می‌باشد و سازمانهای در حال توسعه و پیشرفت نیاز به الگوها، استانداردها و مدلها و… مختلفی دارند که آنها را در مسیر تعالی هدایت نماید و آنچه که مهم است این که نه تنها نبودن الگوهای مناسب موجب انحراف سازمان‌ها و اتلاف منابع آنها می‌شود برای انتخاب الگوهای غلط یا صرفاً کپی برداری از الگوهای خارجی نیز موجب انحراف از مسیر پیشرفت خواهد بود و سازمانها را به انحراف خواهد کشاند. در این مقاله به استناد شناخت مولف از زیرساخت‌های فرهنگی صنعتی کشورمان و ضرورت‌ها بایدها و نبایدها پیشروی سازمان‌ها و سیستم مالی معرفی شده است که بر اساس مطالعات دقیق روی مدلها، استانداردها، سیستم‌ها، موجود داخلی و خارجی و نیز تجربیات اجرایی وجود سه دهه در امور اجرایی مشاوره آموزش ممیزی و ارزیابی در سازمان‌های مختلف می‌باشد.

 هفت سین آراستگی با استفاده از اطلاعات و تجربیات کسب شده از استانداردها و تکنیکهای مثل ۵S مدل‌هایی مثل EFQM و نیز بر مبنای زیرساختهای فرهنگی و اجتماعی کشورمان طراحی شده است. دلیل ذکر هفت سین آراستگی علاوه بر یادآوری یکی از ابعاد فرهنگ غنی کشورمان که مرتبط با موضوع است آن است که این مدل دارای هفت معیار اصلی و هر معیار اصلی دارای هفت معیار فرعی و هر معیار فردی دارای حداقل ۷ نکته راهنما می‌باشد، همچنین استاندارد سیستم هفت سین آراستگی دارای هفت اصل به عنوان اصول هفتگانه است که منطبق بر معیارهای مدل تعالی خود می‌باشد.

به عبارت ساده‌تر سازمان‌ها با اجرا و استقرار سیستم هفت سین آراستگی برای حضور در فرآیند تعالی هفت سین آن است که آماده می شوند. این مدل برای کلیه سازمانهای تولیدی و خدماتی، دولتی و خصوصیف صنعتی، کوچک، متوسط و بزرگ قابل اجرا و بهره برداری می‌باشد.

  در اینجا بر خود واجب می‌دانم از استاد فرهیخته و بزرگوارم جناب آقای دکتر اصغر شیراز پور که مسیر زندگی شغلی و حرفه‌ای را اصلاح و هدایت نمودند و بنده افتخار شاگردی ایشان را از سال ۱۳۶۵ تا کنون حفظ نمودم تشکر و قدردانی نمایم. همچنین لازم می‌دانم در مورد تالیف و انتشار این کتاب از زحمات ارزشمند آقای مهندس اردلان حیدری که در طرح پایلوت استقرار هفتمین آراستگی در اولین سازمان ایرانی و فرزندم سینا صادقی فرد که در شناسایی و تامین اطلاعات کاربردی در کشور کانادا با من همکاری داشته اند قدردانی نمایم.