درباره نظام آراستگی محیط کار ۵S
مقدمه ای بر نظام آراستگی محیط کار
نظم، ترتیب و ایمنی از مهم ترین پارامتر های دستیابی به موفقیت در سازمان ها ست. نقش نظم و ترتیب به گونه ای است که در تمامی مدل ها و استانداردهای مدیریتی و تعالی سازمانی، مدنظر قرار گرفته است. بدین منظور و با توجه به منافع ایجاد انضباط و نظم، سازمان های سرآمد، اقدامات جدی و مؤثری در این رابطه به انجام رسانیده اند.
در این راستا، مدل های مختلفی در خصوص ساماندهی محیط توسط سازمان ها بکار گرفته شده است ولی نظم و ترتیب نهفته در فرهنگ ژاپنی ها، باعث ایجاد و توسعه مدلی برای پاکسازی، انضباط، نظافت، نگهداری و فرهنگ سازی در یک سازمان شده است. این موارد، به عنوان یک مدل آراستگی، ۵S نامگذاری شده است. برای دستیابی به اهداف و آرمانهای کاری باید در ابتدا زمینه و شرایط لازم برای دستیابی به آن را فراهم آورد.
ایجاد شرایط مطلوب در محیط کار و زندگی کاری در صورت به خدمت گرفتن تکنیک ها و اصول ۵S ( پاکیزگی، نظم و ترتیب، تمیزی، استانداردسازی و نهادینه کردن) و همچنین تدوین برنامه دقیق زمانبندی شده فعالیت اجرائی میسر می باشد. این روش در ایجاد محیطی سازمان یافته، مرتب و پاکیزه، استاندارد و سامان یافته تاکید دارد.
در عین حال با توجه به تاکید این تکنیک بر مفاهیم بسیار ساده و ابتدائی، درک آن بسیار آسان است ولی برای اجرای مؤثر آن همکاری و مشارکت آحاد کارکنان را می طلبد. نظام آراستگی ضمن آموزش اصول ابتدائی کیفیت گرائی، سازمان ها را در دستیابی به بهره وری بالاتر یاری می رساند که این مهم از طریق اجرای نظام مدیریت کیفیت فراگیر ( TQM ) تحقق می یابد و برای اجـرای این نظام نیز بـاید بستر فـرهنگی لازم و منـاسب را ایجاد نمود کـه اولیـن اقـدام آن اجرای اصول ۵S می باشد. در سال ۱۹۸۰ برای اولین بار ۵S در کشور ژاپن معرفی شد و سپس به دیگر کشورها از جمله سنگاپور، مالزی، تایلند، برزیل، روسیه، مجارستان و … منتقل گردید.